سنجمان
1397/04/04 - 09:31
آزمون کتل
سامانه جامع منابع انسانی
سنجمان
آزمون روانشناسی کتل
درباره تست کتل
ریموند برنارد کتل Reymond Bernard Cattel در طی سه دهه به کمک پرسش‌نامه، آزمون‌ی شخصیت و مشاهده رفتار در شرایط واقعی زندگی، گسترده‌ترین مطالعه را درباره صفات شخصیت انجام داد.کتل، ساختار روانی را واحد اصلی بررسی شخصیت می‌دانست و معتقد بود که هدف نظریه شخصیت باید پیش‌بینی رفتار آدمی در شرایط و اوضاع و احوال معین باشد.
محور اصلی نظریه کتل، تمایزی است که میان دو نوع صفات صوری surface traits و صفات پایه یا عمقی source trait قایل می‌شود. صفات صوری، مجموعه‌ای از ویژگی‌ی رفتار هستند که آشکار و ظاهری‌اند و دوام و ثبات آن بسیار کم است و در اثر ارتباط صفات عمقی با یکدیگر حاصل می‌شوند. صفات عمقی، منبع و سرچشمه صفات صوری و علت‌ی واقعی رفتار آدمی هستند. این صفات بادوام بوده و از نظر کتل اهمیت بیشتری دارند. زیرا به صورت عوامل و پدیده‌ی زیربنایی شخصیت عمل میکنند. صفات عمقی دو دسته‌اند:
کتل 16 عامل یا صفت را به عنوان عوامل اصلی یا صفات عمقی شخصیت شناسایی کرد. وی برای هر یک از عوامل دو نام در نظر گرفته(به صورت صفات متضاد)، یکی برای نمره بالا و دیگری برای نمره پایین:
کتل، برای اندازه‌گیری این 16 صفت، پرسش‌‌نامه‌ای تهیه کرده موسوم به "پرسش‌نامه 16 عاملی شخصیت" که سطح هر یک از این عوامل را در فرد می‌سنجد.
عامل مرتبه اول
خودخواهی
تفکر عینی
ناپایداری هیجانی
سلطه پذیری
گوشه‌گیری
قانون‌گریزی
محتاط بودن
منطقی بودن
خوش‌باوری
عملگرایی
اخلاق مداری
آسودگی
محافظه‌کاری
متکی به دیگران
بی قید و بند
خونسردی
حمایتگری
تفکر‌انتزاعی
پایداری‌هیجانی
سلطه‌گری
سرزندگی
قانون‌مداری
جسور‌بودن
احساساتی‌بودن
بدگمانی
خیال‌پردازی
حسابگری
نگرانی
تهورگرایی
مستقل
درچارچوب
ناآرامی
صفات بارز شخصیتی شما در عوامل مرتبه اول
| عنوان | روابط اجتماعی | توانایی ها |
|---|---|---|
| تفکر‌انتزاعی | افرادی که تفکر انتزاعی دارند خیلی زود دیگران را می‌فهمند. لازم نیست که مسائل را دائم برایشان تکرار کنند. | توانایی استنباط و درک مفاهیم از موقعیت های کلی را دارند. بر دقت عمل، پشتکار و جدیت خود تاکید میکنند. رهبران از افراد با تفکر انتزاعی بالای میانگین هستند، اما نه آن قدر بالا که موجب شکاف بین پیروان و رهبر گردد. |
| قانون‌مداری | فردی هوشیار به ملاحظات اجتماعی و واجد احساس مسؤلیت است، که در روابط خویش محتاط و در زندگی روال ثابتی را دنبال میکند. این گونه افراد دوستان بیشتری را به سوی خود جلب میکنند. | خود را از نظر اخلاقی درست وپاسدار آداب و اصول اخلاقی می‌دانند. دوست دارند دیگران را مورد تجزیه و تحلیل قرار دهند مصاحبت با افراد کارامد را بر دیگران ترجیح میدهند. این افراد واجد پشتکار، توانایی پیش بینی آینده، سازمان دهی درست فکر، دقت عمل و نظم افراطی هستند. در بررسی گروه‌های با تماس مستقیم، رهبران گروه ، بیشتر از قانون‌مدارها شناخته شده اند. |
| جسور‌بودن | جامعه طلبی است گروه جو، که به دنبال دستیابی به هیجان هر چه بیشتر در روابط خویش با محیط است. میل دارد خود را در رأس دیگران قرار دهد و واجد روحیه‌ای است ماجراجویانه که با حساسیت پایین به تهدید و خطر همراه است. حساسیت کمتری به منهیات اجتماعی دارد و رغبت هایش نسبت به دیگری و جنس مخالف واقع گرایانه است. میل به پرسه زنی و انتقاد به دوستان کم حرفی ، از دیگر مشخصه های این گروه از افراد است. | فروشنده‌ها وخلبان‌ها بیشتر از این گروه هستند. رغبت‌های هنری و احساسی در بیشتر افرادی که به این قطب گرایش دارند، دیده می‌شود. |
| احساساتی‌بودن | علاقه‌مند به زندگی گروهی، که سعی در جلب توجه دیگران، به سوی خویش دارد. باید به رگه «گریز از واقعیت»در این افراد توجه داشت. این افراد هم چون «کشتن» یکی از رمان های «تولستوی» می باشند، که به واقعیت رقت‌آوری که در صحنه تئاتر روی می‌دهد، گریه میکند، درحالی که کالسکه رانش در بیرون دارد از سرما تا سرحد مرگ منجمد می‌شود. | فردی آرمانی‌نگر، با نقطه نظرهای اجتماعی و سیاسی که بر علیه هر نوع واقع‌نگری محض است. فقدان نیاز به مجازات مجرمین، واجد باورهای «روسو گونه» در خوب بودن فطری انسانی و دریافت دنیا به منزله محلی پر آرامش. این افراد ذهنی شهودی و غیر منضبط، تخیلی لبریز شونده و واجد باورهایی هستند که منطقا به دنبال امیال دوره کودکی می باشند. در گروه‌های کوچک، با اصطلاحاتی نظیر پرت شدن از موضوع و بازداشتن گروه در رسیدن به یک تصمیم، از این افراد شکایت می‌شود. از سوی دیگر باید بپذیریم، که برخی از محصولات تمدن فقط در گرمای چنین حساسیتی، قابل رشد می باشند و ثابت گردیده است که این گروه با خلاقیت‌های هنری و علمی مربوط بوده و هنرمندان و دانشمندان نسبت به گروه بهنجار از حساسیت هیجانی بیشتری برخوردارند. به هر حال در گرایش به این قطب رغبت‌های زیبا شناختی و ظرافت‌های زنانه، باز شناخته شده است. |
| خیال‌پردازی | فردی که به این قطب گرایش دارد، شخصی است که راه خود را دنبال می کند، بدون آنکه به قرارداد و خواسته‌های زندگی جمعی، توجهی داشته باشد و در عین حال بیانگر توقعات خویش، نسبت به دیگران است. | پیچیدگی در افکار خویشتن و عدم تمایل به تغییر عقاید دارند. در پاسخ دادن، بی رحم هستند. احساس مسئولیت ندارند ولی بدنبال کاری می‌روند که احتمالا از نظر خودشان بسیار درست تلقی می‌گردد. |
| نگرانی | این افراد با جدال‌های درونی روبروست که او را در معرض تجسمات و برانگیختگی‌هایی قرار می‌دهد که قابل کنترل و مهار نمیباشند. فرد در برابر واکنش به این جدال‌های درونی، به نقادی درونی خویش می‌پردازد و در ارزیابی‌هایش همواره با کم ارزندگی (احساس کهتری) مواجه می‌گردد (یأس‌ها و پشیمانی‌ها). اضطراب شناور، افسردگی اضطرابی، هراس و ضعف روانی از جمله اختلالاتی می باشند، که در گرایش افراطی به این قطب بازیافته شده است. گروه روان‌آزرده‌ها و بزهکاران این عامل را بیشتر بروز میدهند. | این افراد به‌طور مداوم نگران وقوع اتفاقی هستند. موضوع این نگرانی‌ها می‌تواند بسیار متنوع باشد: نگرانی از بیمار شدن فرزندان، نگرانی از مرگ یکی از آشنایان، نگرانی از ته‌گرفتن غذا،... |
| متکی به دیگران | ترجیح می‌دهد با دیگران کار کند، در مصاحبت با دیگران تصمیم بگیرد، دوست دارد که ارزش او را بدانند و او را مورد تایید قرار دهند. او تابع مقررات و آداب و رسوم است و از مد پیروی میکند. | |
| درچارچوب | این افراد می‌توانند هیجان‌ها و رفتار خود را کاملا مهار کنند، تمایل به سرپوشی دارند، با هوش ودارای دقت عمل‌اند،ولی در عین حال لجباز نیز هستند. در کار گروهی کارآمدی عمومی و عینیت گروه را افزایش میدهند. افرادی که در این عامل قوی هستند، به ریاضیات تمایل دارند. | |
| ناآرامی | تصویر عمومی فرد دراین عامل نشانگر کسی است که تنیده، تهییج شده، در پیچ وتاب، تحریک‌پذیر و ناشکیبا است. این نوع آزمودنی حتی بیش از حد ظرفیت خود کار کرده، نمی‌تواند غیر فعال باقی بماند. |
عامل مرتبه دوم
درون‌گرایی
آرامش
انعطاف پایین
وابستگی
کنترل بیرونی
ناسازگاری
پیروی
خلاقیت پایین
برون‌گرایی
نگرانی
انعطاف بالا
استقلال
کنترل‌درونی
سازگاری
رهبری
خلاقیت بالا
صفات بارز شخصیتی شما در عوامل مرتبه دوم
| عنوان | روابط اجتماعی | |
|---|---|---|
| نگرانی | افرادی که در این عامل نمره بالا کسب می کنند به گونه ای که در کل شناخته شده انداز حیث اضطراب در سطح بالایی می باشند. لازم نیست که آنها فردی عصبی باشند زیرا اضطراب می تواند قایم بر وضعیت باشد اما این احتمال وجود دارد که ناسازگاری‌‌هایی وجود داشته باشد. مثلا آنها ممکن است از میزانی که قادرند خواسته‌‌هایشان را از زندگی تأمین کنند و به آنچه که می‌‌خواهند برسند ناراضی باشند. اضطراب بسیار بالا معمولا مخلّ کارایی و موجب اختلال جسمانی می‌‌باشد. | |
| انعطاف پایین | افرادی که در این عامل نمره پایین کسب می کنند اصولا تحت تأثیر عواطفشان قرار می‌‌گیرند. آنها بیشتر افرادی موقّر با علایق فرهنگی و هنری می‌‌باشند. کسانی که نمره پایین به دست می‌‌آورند نسبت به حساسیت خود و دیگران حساس هستند. هرچند که ممکن است در انجام اقدامات خطیر، کند بوده و ترجیح دهند که در خصوص موضوع، بررسی های بیشتری به عمل آورند. | |
| استقلال | اشخاصی که در این عامل نمره بالا به دست می‌‌آورند اصولا پرخاشگر، مستقل، با جرأت و نافذ هستند. آنها به دنبال موقعیت‌‌هایی هستند که در آن این گونه رفتارها تحمل گردیده و چه بسا از پاداش نیز برخوردار گردد و اصولا ابتکار چشمگیری را نشان میدهند. | |
| ناسازگاری | افرادی که در این عامل نمره پایین به دست می‌‌آورند دارای رفتارهایی هستند که بر احتمال وجود اختلال عصبی دلالت دارد. آنها اصولا نگران، مضطرب واکنش‌‌گرا می باشند. هرچند که در ماوراء این رفتارهای مرتبط با اضطراب، افرادی که نمره پایین کسب میکنند نوعا احساساتی و خود مطرح ساز هستند. این ترکیب از نشانه‌‌ها این را محتمل می‌‌سازد که فردی که نمره پایین کسب میکند سازگاری با زندگی روزمره را سخت می‌‌بیند. | |
| خلاقیت بالا | افرادی که در این عامل نمره بالا کسب میکنند افرادی خیال پرداز و اهل آزمایش هستند. افراد خلاق معمولا دارای اعتماد به نفس بالا بوده و اغلب اما نه لزوما همه، نسبتا جدی بوده زیاد اهل رفت وآمد نمیباشند ترجیح میدهند وقت خود را برای تفکر صرف کنند تا با دیگران. گاهی اوقات افرادی که نمره بالا به دست می‌‌آورند آن قدر خیال پرداز هستند که نمی‌‌توانند محدودیت‌های عملی در استفاده از یک ایده خلاق را ببینند. |
