حجم نمونه نظرسنجی

چه تعداد نظرسنجی برای تحقیقات بازار نیاز داریم؟

وقتی سوال این است که چقدر نمونه برای یک نظرسنجی نیاز دارم؟ در حقیقت جواب این سوال را می خواهید بدانید که : چه حجمی از نمونه نیاز داریم که بتوانیم در مورد جامعه مورد نظرمان برآورد داشته باشیم؟ این مسئله پیچیده است برای همین من در ۵ مرحله براتون توضیح می دهم، تا به شما کمک کند راحت تر حجم نمونه ایده آل تون را محاسبه کنید و قطعا نتایج مطمئن تری  برای نظرسنجی  که قصد انجامش را دارید، داشته باشید.

 

 

.

۵ مرحله برای برآورد قابل اطمینان از نمونه گرفته شده جامعه مورد بررسی : (حجم نمونه نظرسنجی) 

 

مرحله اول: جمعیت

جمعیت، مجموعه تمام افرادی است که می خواهیم مسئله مشخصی را در موردشان بفهمیم (برای نظرسنجی، نمونه از افراد این جامعه گرفته می شود.)

برای مثال، اگر می خواهید در مورد بازار خمیردندانی در فرانسه اطلاعات بگیرید، جمعیت شما ساکنین فرانسه هستند. یا اگر می خواهید بدانید که کارکنان کارخانه این خمیردندان دوست دارند چند روز تعطیلات داشته باشند. جمعیت مورد بررسی تمام افراد استخدامی در این کارخانه هستند.

صرف نظر از اینکه، جمعیت، یک کشور یا شرکت باشد، مشخص کردن جمعیت مورد بررسی، یک گام بسیار مهم و حیاتی می باشد. وقتی که مطمئن شدید جمعیت شامل چه افرادی می شود، مشخص کنید که چند نفر این جمعیت را می سازند؟ برای مثال تقریبا ۶۵ میلیون نفر در فرانسه زندگی می کنند و حدس می زنیم تعداد کارکنان کارخانه خمیردندان بسیار کمتر هستند.

تعداد رو به دست آوردی؟ خوبه، بزن بریم….

 

مرحله دوم: چقدر می خواهید دقیق باشید؟

این مرحله را به عنوان ارزیابی در نظر بگیرید، اینکه چقدر می توانید ریسک کنید تا برای نظر سنجی جواب بگیرید. این ریسک یا خطا به دلیل این واقعیت است که شما کل جمعیت را بررسی نمی کنید!

 پس دو سوال دارید که باید پاسخش رو بدست بیارید:

• با چه میزان اطمینانی پاسخ ها منعکس کننده جمعیت مورد بررسی می باشند؟

این میزان اطمینان حاشیه خطا نامیده می شود. بنابراین اگر، برای مثال، ۹۰ درصد نمونه یک نوع خاصی از آدامس را دوست داشته باشند. یک حاشیه خطای  ۵% ± به آن اضافه می کنیم. به این معنی که حقیقتاً ۸۵ تا ۹۵ درصد نمونه این نوع آدامس خاص را دوست دارند. معمولاً حاشیه خطا را ۵% درنظر می گیریم. اما می توانیم باتوجه به نظرسنجی این حاشیه خطا را از ۱ تا ۱۰ درصد هم تغییر دهیم. افزایش حاشیه خطا بیش از ۱۰ درصد توصیه نمی شود.

• با چه میزان اطمینانی نتایج نمونه گرفته شده با نمونه های دیگری که می توان از جمعیت واحد انتخاب کرد، یکسان است؟

این میزان سطح اطمینان نامیده می شود. سطح اطمینان درستنمایی نتایج نمونه است. نتایج یک نمونه ۳۰ تایی از جمعیتی با نمونه ۳۰ تایی دیگری از همین جمعیت چه فرقی دارد؟ فاصله اطمینان ۹۵ درصد اطمینان برای میانگین نشان می دهد که، اگر از یک جمعیت، ۱۰۰ مرتبه نمونه های تصادفی ۳۰تایی بگیریم و برای  هر نمونه میانگین حساب کنیم، میانگین ۹۵ تا از نمونه ها در این فاصله اطمینان قرار دارد و تنها میانگین ۵ تا از نمونه ها در این فاصله قرار نمی گیرد. درصد اطمینان می تواند با توجه به نوع نظرسنجی تغییر کند، مثلا ۹۰درصد یا ۹۹درصد باشد. اما انتخاب سطح اطمینان کمتر از ۹۰ درصد توصیه نمی شود.

 

.

مرحله سوم: چقدر حجم نمونه نیاز داریم؟ (تعیین حجم نمونه نظرسنجی)

در جدول زیر، تعداد تکرار لازم نظرسنجی براساس حجم تقریبی جمعیت مورد بررسی و حاشیه خطا نشان داده شده است. با استفاده از مرحله اول و مرحله دوم و همچنین جدول دستی زیر حجم نمونه را تخمین می زنیم:

 

سطح اطمینان			حاشیه خطا			حجم نمونه نظرسنجی
۹۹%	۹۵%	۹۰%	۱%	۵%	۱۰%	جمعیت
۸۸	۸۰	۷۴	۹۹	۸۰	۵۰	۱۰۰
۲۸۶	۲۱۸	۱۷۶	۴۷۶	۲۱۸	۸۱	۵۰۰
۴۰۰	۲۷۸	۲۱۵	۹۰۶	۲۷۵	۸۸	۱۰۰۰
۶۲۳	۳۷۰	۲۶۴	۴۹۰۰	۳۷۰	۹۶	۱۰۰۰۰
۶۶۰	۳۸۳	۲۷۰	۸۷۶۳	۳۸۳	۹۶	۱۰۰۰۰۰
۶۶۴	۳۸۴	۲۷۱	۹۵۱۳	۳۸۴	۹۷	۱۰۰۰۰۰۰+

پینوشت۱: این جدول صرفا برای راهنمایی بیشتر است، برای محاسبه های دقیق تر استفاده از فرمول توصیه می شود.

پینوشت۲: برای جمعیت بالای یک میلیون هم از این جدول می توان استفاده کرد، 

 

مرحله چهارم: چه کسانی به نظرسنجی پاسخ می دهند؟

متاسفانه تعداد کمی از نظرسنجی های  ارسال شده، پر می شوند.

به درصد افرادی که نظرسنجی را جواب می دهند «نرخ پاسخ» می گوییم. برآورد نرخ پاسخ کمک می کند تا تعداد کل پرسشنامه هایی که برای به دست آوردن تعداد مورد نیاز نمونه باید ارسال کنید را تعین می کند.

نرخ پاسخ به طور گسترده ای به عواملی مثل ارتباط با مخاطبان هدف، طول نظرسنجی و پیچیدگی های آن، مشوق ها و موضوع نظرسنجی وابسته است. در نظرسنجی آنلاین که هیچ رابطه قبلی با دریافت کنندگان وجود ندارد، نرخ پاسخ بین ۲۰-۳۰٪ در نظر گرفته می شود که موفقیت بزرگی است. نرخ پاسخ ۱۰-۱۵٪ محافظه کارانه تر است اگر قبلا برای این جمعیت نظرسنجی نداشته اید.

 

.

مرحله پنجم: پس در نهایت برای چند نفر نظرسنجی ارسال کنیم؟

این قسمت آسان است!

کافی است عدد به دست آمده از مرحله ۳ را بر عدد بدست آمده از مرحله ۴ تقسیم کنیم.

مثال: اگر شما به ۱۰۰ خانم که از شامپو استفاده می کنند برای نظرسنجی نیاز دارید و فکر می کنید حدود ۱۰ درصد از مصرف کنندگان خانم این نوع شامپو که برای آن ها نظرسنجی ارسال کردید، آن را پر می کنند. شما باید نظرسنجی را برای ۱۰%/۱۰۰ یعنی ۱۰۰۰ خانم ارسال کنید!

 

نویسنده: الهه مهاجر